Viêm da cơ địa là một chứng viêm da mãn tính gây ngứa, thường đi kèm với các bệnh cơ địa khác như hen suyễn, sốt cỏ khô hay viêm mũi dị ứng. Các triệu chứng của viêm da cơ địa thường khởi phát rất sớm, ngay từ tuổi sơ sinh, và có thể tiếp tục đến khi trưởng thành hoặc xuất hiện bất cứ lúc nào trong đời.
Googene Việt Nam luôn cam kết mang đến những giải pháp y tế tiên tiến và thông tin hữu ích để hỗ trợ bạn trong việc hiểu rõ và quản lý các bệnh lý về da. Hiểu biết về viêm da cơ địa và các biện pháp phòng ngừa có thể giúp bạn kiểm soát tốt hơn tình trạng sức khỏe của mình và gia đình.
Tóm tắt nội dung
1. Làm thế nào để nhận biết viêm da cơ địa?
Viêm da cơ địa có thể ảnh hưởng đến bất kỳ vùng da nào, nhưng thường gặp nhất là vùng bàn tay và các nếp gấp (như gấp khoeo chân, gấp khuỷu tay…). Các triệu chứng của viêm da cơ địa thường bùng phát theo từng đợt, sau đó thuyên giảm và tái phát sau một thời gian. Chính vì vậy, bệnh lý này ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống, khiến người bệnh mệt mỏi và khó chịu.
Trong các đợt cấp tính, viêm da cơ địa thường khiến vùng da bị nổi mẩn đỏ và ngứa. Mức độ ngứa có thể rất nghiêm trọng, đặc biệt vào ban đêm, làm người bệnh mất ngủ. Khi bệnh thuyên giảm, vùng da bị tổn thương có thể chuyển sang màu nâu hoặc xám, hoặc để lại các mảng da dày do chà xát nhiều.
Do ngứa nhiều, người bệnh thường phải gãi, làm vùng da bị trầy xước và dễ nhiễm trùng. Các tổn thương có thể sưng viêm, tiết mủ đục và có mùi hôi. Tình trạng ngứa mạn tính và việc chà xát kéo dài sẽ khiến da dày lên. Đặc điểm da của người bệnh viêm da cơ địa thường là khô và nứt nẻ.
2. Nguyên nhân gì gây viêm da cơ địa?
Viêm da cơ địa là một bệnh dị ứng, miễn dịch có tính gia đình. Nguyên nhân chính xác của viêm da cơ địa cho đến nay vẫn chưa thật rõ ràng. Một số giả thiết cho rằng do da quá khô và dễ bị kích thích, đồng thời, những rối loạn trong hệ thống miễn dịch bẩm sinh cũng có thể gây nổi mẩn ngứa trên da. Theo đó, tình trạng này có thể khởi phát sớm từ tuổi sơ sinh cũng như thường gặp trong gia đình có các thành viên bị hen suyễn, viêm mũi dị ứng.
Một số yếu tố khác được cho là làm tình trạng viêm da cơ địa dễ khởi phát hơn hoặc làm các triệu chứng nặng nề hơn như tắm nước nóng hoặc tắm quá lâu, thay đổi xà phòng, thay đổi nhiệt độ, bài tiết mồ hôi, môi trường có độ ẩm thấp, mặc quần áo lông cừu hoặc vải nhân tạo, len dạ, tiếp xúc bụi bặm, lông động vật, khói thuốc lá, hay ăn một số loại thực phẩm dễ gây dị ứng như trứng, sữa, cá, đậu nành, hay lúa mì.
Nói chung, để tìm kiếm nguyên nhân viêm da cơ địa đôi khi cần phải thực hiện các xét nghiệm rất chuyên sâu nhưng cũng không phải lúc nào cũng xác định được. Do đó, người bệnh thường được khuyến cáo nên tránh các yếu tố dễ gây kích thích như đã liệt kê, nhằm hạn chế khả năng khởi phát bệnh viêm da cơ địa.
3. Viêm da cơ địa có nguy hiểm không?
Do viêm da cơ địa biểu hiện thành từng đợt sau đó tự thuyên giảm, với thể nhẹ đa số không gây ra biến chứng nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu người bệnh bị ngứa và phải gãi nhiều, móng tay dài, nhọn và kém vệ sinh có thể gây nhiễm trùng da. Cấu trúc vùng da bị phá vỡ, lở loét và vết nứt da có thể bị lây nhiễm bởi vi sinh vật thường trú trên da hoặc vi khuẩn ngoại lai. Khi vết thương trên da lành lại, có thể để lại sẹo xấu, gây mất thẩm mỹ.
Trong trường hợp bị bội nhiễm thêm virus gây hội chứng Kaposi-Juliusberg (hay eczema herpeticum), tình trạng bệnh khá nặng nề, biểu hiện bằng sốt, mệt mỏi, mụn nước trên da, tổn thương nội tạng, và tỉ lệ tử vong từ 1-9%.
Ngoài ra, do bệnh lý mạn tính kéo dài nhiều năm, nếu điều trị sai, lạm dụng các thuốc bôi hoặc uống có corticoid có thể dẫn đến tình trạng đỏ da toàn thân. Toàn thân người bệnh sẽ đỏ, có thể có những đợt sốt, rét run, và ngứa thường xuyên.
Viêm da cơ địa ở vùng da xung quanh mắt làm cho người bệnh khó chịu, ngứa, và da quanh mắt thâm do gãi thường xuyên, ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Việc gãi nhiều gây các vết xước trên da có thể dẫn đến nhiễm trùng. Các biến chứng mắt bao gồm chảy nước mắt liên tục, viêm mí mắt và viêm kết mạc. Nếu nghi ngờ biến chứng mắt, cần đến khám bác sĩ càng sớm càng tốt.
4. Làm gì khi mắc viêm da cơ địa?
Khi có các dấu hiệu nghi ngờ viêm da cơ địa như đã trình bày, nên đến thăm khám chuyên khoa Da liễu để xác định bệnh cũng như loại trừ các chẩn đoán khác. Khi đi khám, nên cho bác sĩ biết các dấu hiệu khó chịu như thế nào, bệnh bắt đầu diễn ra và kéo dài bao lâu.
Ngoài ra, cũng cần nêu lên bất kỳ yếu tố nào có thể làm khởi phát bệnh, như thay đổi thời tiết, dùng xà phòng, ra mồ hôi, khói thuốc lá… Bên cạnh đó, bác sĩ cũng cần biết bạn có dị ứng thức ăn hay có bệnh lý dị ứng nào hay không, và trong gia đình có ai bị bệnh tương tự hay không.
5. Cách chữa viêm da cơ địa như thế nào?
Mục đích điều trị viêm da cơ địa là để giảm viêm, giảm ngứa và ngăn chặn các cơn bùng phát trong tương lai, tránh biến chứng. Theo đó, các loại thuốc thường được bác sĩ chỉ định chi tiết như sau:
Kem chống ngứa: Dùng bôi vào vùng da có triệu chứng. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân bị ngứa quá nặng và ảnh hưởng đến sinh hoạt, đôi khi cần đến thuốc kháng histamine đường uống. Với các thuốc chống dị ứng gây buồn ngủ, bác sĩ thường kê cho uống vào buổi tối.
Kem dưỡng ẩm: Phối hợp với kem chống ngứa để giảm thiểu triệu chứng khó chịu. Ngoài những cơn cấp, cần thường xuyên dưỡng ẩm da và làm mềm da khi thời tiết lạnh và khô, tránh để da nứt nẻ sẽ dễ gây ngứa.
Kem kháng viêm: Kem kháng viêm giúp hạn chế phản ứng viêm tại chỗ quá mức, giúp triệu chứng thuyên giảm, da bớt mẩn đỏ, sưng và ngứa. Tuy nhiên, nên hạn chế bôi kem kháng viêm khi đã bớt ngứa và tăng cường các liệu pháp tự chăm sóc khác như làm ẩm da và làm mềm da để kiểm soát viêm da cơ địa mức độ nhẹ thay vì dùng thuốc. Việc sử dụng kéo dài kem kháng viêm có thể gây tác dụng phụ như làm đổi màu da, mỏng da, mọc lông và dễ nhiễm trùng. Các kem kháng viêm có corticoid chỉ nên sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ. Tùy vào tính chất tổn thương, bác sĩ sẽ kê dạng hoạt chất từ nhẹ đến nặng.
Kháng sinh: Trong trường hợp người bệnh có nhiễm trùng da, việc điều trị cần bổ sung thêm kháng sinh trong một thời gian ngắn để điều trị nhiễm trùng. Đồng thời, nếu vết thương hở và chảy dịch, người bệnh cần đắp gạc, vệ sinh và thay băng mỗi ngày để tránh bội nhiễm.
Hạn chế các yếu tố kích thích bệnh khởi phát: Nhiều bệnh nhân lo lắng viêm da cơ địa có lây không vì sợ đã bị lây từ người khác hay lo ngại sẽ lây cho người thân trong gia đình. Tuy nhiên, bệnh do cơ địa của từng người nên hoàn toàn không lây nhiễm.
Theo đó, việc cần làm là hạn chế các yếu tố kích thích bệnh khởi phát:
– Tránh thức ăn dễ gây dị ứng: Vệ sinh nhà cửa, giặt giũ chăn, gối, nệm, thảm và màn cửa thường xuyên, tránh khói thuốc lá và môi trường bụi bặm.
– Tắm không quá lâu: Mỗi lần tắm, giới hạn trong 15 – 20 phút và sử dụng nước ấm hơn là nước nóng.
– Sử dụng sản phẩm nhẹ nhàng: Nên dùng một loại nước hoa và xà phòng cố định có tính tẩy rửa nhẹ nhàng. Nếu muốn thay đổi, nên thử trên một vùng da mỏng trước để xem có gây kích ứng hay không.
– Hạn chế gãi da: Hạn chế gãi da đến mức tối thiểu. Đối với trẻ nhỏ, cần cắt móng tay và đeo găng tay vào ban đêm.
– Trang phục phù hợp: Khi trời nóng, cần mặc quần áo thoáng mát. Khi trời lạnh và khô, cần dưỡng da với các loại kem và sáp giữ ẩm. Uống đủ nước.
Các biện pháp điều trị khác:
– Liệu pháp miễn dịch: Đang từng bước ứng dụng trong điều trị viêm da cơ địa và các bệnh do rối loạn miễn dịch khác. Tuy nhiên, hiệu quả về lâu dài và tính an toàn của các nhóm thuốc này vẫn chưa rõ ràng nên chỉ được chấp thuận cho trẻ em trên 2 tuổi và người lớn. Phương pháp này chỉ được sử dụng khi các phương pháp điều trị khác đã thất bại hoặc không dung nạp được.
– Quang tuyến trị liệu: Phương pháp này đã cho thấy những kết quả tích cực trong việc điều chỉnh các rối loạn trong và ngay dưới cấu trúc da. Tuy nhiên, khả năng áp dụng rộng rãi cần nghiên cứu thêm, bởi có một số bằng chứng cho thấy nó có thể gây lão hóa da sớm và tăng nguy cơ ung thư da.
Googenne – Dự đoán rủi ro viêm da cơ địa
Công ty Googene Việt Nam cam kết mang đến những giải pháp chăm sóc sức khỏe tối ưu cho cộng đồng, trong đó bao gồm việc cung cấp kiến thức và dịch vụ liên quan đến các bệnh lý như viêm da cơ địa. Với mục tiêu giảm thiểu những tác động tiêu cực của bệnh viêm da cơ địa đối với cuộc sống hàng ngày, chúng tôi không chỉ chia sẻ thông tin hữu ích về cách phòng tránh và điều trị mà còn tiên phong trong việc ứng dụng các phương pháp tiên tiến như liệu pháp miễn dịch và quang tuyến trị liệu.
Hiểu rõ rằng mỗi người đều có cơ địa và yếu tố di truyền riêng biệt, Googene Việt Nam cung cấp dịch vụ xét nghiệm gen nhằm xác định nguy cơ mắc các bệnh dị ứng và miễn dịch. Điều này giúp bạn và gia đình có những biện pháp phòng ngừa kịp thời, giảm thiểu rủi ro và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để xét nghiệm gen và bảo vệ sức khỏe của bạn và những người thân yêu!